Хичээлийн контент

Саяхан МУИС дээр "Хэвлэл мэдээллийн социологи" хичээлийг 2 удаа орсон юм. "Олон түмний хэвлэл мэдээллийн хэрэглэгчдийн судлах нь" болон "Мэдээллийн бичиг үсэгт тайлагдах нь" хичээлүүдийг социологийн 3-р ангид заалаа. Тус хичээлүүдийнхээ агуулгыг товчхон хүргэж байна.

Хичээл: 1
Сэдэв: Мэдээллийн бичиг үсэгт тайлагдах нь (Media Literacy)
Зорилго: Сэтгүүлзүйн анхан шатны ойлголт олгох
Хэлбэр: богино хэлбэрийн лекц, ярилцлага, хэлэлцүүлэг

Мэдээллийн гэж нэрлэгдэж буй энэ зуунд жирийн иргэд үндэснийхээ бичиг үсэг, өөр гадаад хэл сурч мэдэхээс гадна мэдээллийн бичиг үсэгт тайлагдах нь тун чухал болоод байгаа юм. Тиймээс хүн бүрийн наад зах нь мэдэж ойлгож байх ёстой дараах зүйлсийг энэ хичээлээр зааж ойлгуулах болно. Үүнд:

Хичээлийн контент:
• Баримт ба үзэл бодлын ялгаа (түүнийг таних нь)
• Мэдээллийн хэрэгслийг хэрхэн сонгох вэ? (чанар, хүртээмж, судалгаа)
• Сэтгүүл зүйн мэдээллээс хэрэглэгч юу шаардах ёстой вэ? (хууль эрх зүйн орчин, мэдэх ёстой зүйл)
• Сэтгүүл зүйн үндсэн ойлголт (судлах зүйл, төрөл жанр, өнөөгийн сэтгүүлзүйн байдал)

Гэрийн даалгавар: http://mongolianjournalism.blogspot.com/ блогоор орж холбогдох сэдвийг уншиж танилцах

Хичээл: 2
Сэдэв: Олон түмний хэвлэл мэдээллийн хэрэглэгчдийг судлах нь
1.ОТХМ-ийн хэрэглэгч
Хэрэглэгчид нь нэгд нийгмийн харилцааны уялдаанд бий болсон бүтээгдэхүүн, хоёрт хэвлэл мэдээллийн тухайлсан хэв загварт тохирсон хариу үйлдэл юм.
2.Хэрэглэгчдийн хэлбэрүүд
Хэрэглэгчид нийгэм, хэвлэл мэдээлэл дотор бий болдог. /Макро микро түвшинд/
3.Хэрэглэгчийн тухай ойлголт (audience) – media audience
Уламжлалт ойлголт /үзэгч, сонсогч гэсэн зөвхөн хүлээн авагч/-Эртний Грект
Орчин үеийн ойлголт /үзэх сонсох + хариу өгөх/ - нийгмийн гишүүнийхээ хувьд хэвлэл мэдээллийн тодорхой агуулга, хэлбэрт хариу өгдөг байна.
Яагаад хэвлэл мэдээллийг хэрэглэдэг вэ?
•Өдөр тутмын амьдралаасаа хөндийрөх гэж
•Өөрийнхөө гадна ертөнцөд юу болсныг мэдэх
•Өөрийгөө бусадтай харьцуулах
•Хамт цаг нөхцөөх гэж

4.Хэрэглэгчдийн судалгааны зорилго
Судлаачид дараах хандлагаар хэрэглэгчдийг судалдаг.
1.Бүтцийн хандлага /хэрэглэгчид хэн бэ, хаана байдаг вэ, хэр хэмжээтэй вэ, яаж тэдэнд хүрэх вэ/ Гол арга нь асуулга, статистик
2.Зан байдлын хандлага /behaviour/ /идэвхитэй хэрэглэгчид нь хэвлэл мэдээллийн агуулгаас ямар сэдлээр сонголт хийдгийг хэлж өгнө/ Гол арга нь асуулга, туршилт
3.Нийгэм соёлын хандалаг /тухайлсан сэдэв, төрөл зүйлийг хэрэглэгчид хэрхэн ойлгосныг тайлбарлаж, идэвхитэй идэвхигүй хэрэглэгчийн ялгааг гарган улмаар агуулгыг зорилготойгоор хэрэглэсэн эсэхийг чанарын шалгуураар харуулдаг/ Чанарын судалгаа

5.Хэрэглэгчдийн судалдаг зарим онол
•Хэвлэл мэдээллийг ашиглах ба сэтгэл ханамж авах онол /1974/
•Хүлээн авагчийн судалгаа /1980/
•Бусад /гэйткийпинг, аженда сеттинг, прайминг, нийгмийн тэмдэглэгээний, танин мэдэхүйн загварын, мэдээ үйлдвэрлэлийн зэрэг/
6.Монгол дах ХМХС-ын байдал, хөгжлийн төвшин
Хэвлэл мэдээлэл хэрэглэгчдийн судалгааг Хэвлэлийн Хүрээлэн 2003 оноос тогтмол явуулж ирсэн нь энэ судалгааны хөгжлийн нэг томоохон хэмжүүр болж өгсөн. Бизнесийн болон хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудын хамтын ажиллагааны хүрээнд өнөөг хүртэл хийгдсээр байна.
ОУ-ын хэвлэлмэдээллийн судалгааны хөгжлийн төвшинтэй харьцуулахад техник болоод аргачлалын хүрээнд Монгол улс хараахан бүрэн хөгжиж чадаагүй байна.

No comments: