Судалгааны ажилд урьж байна / UNFPA

Request for proposal RFP. UNFPA/MNG/RFP/2013/01 (Re-announcement)
Qualitative research with youth aged 15-24 on matters related to their sexual and reproductive health in Mongolia

Issue date: 23 May 2013
Closing date:10.00 am, 10 Jun 2013

The Mongolia Country Office of the United Nations Population Fund (UNFPA), an international development agency, re-announces its call for proposal inviting research institutions entities who are interested to render research services in Ulaanbaatar city and selected provinces of Mongolia to submit sealed Proposals.

Залуусд тулгарч байгаа 10 том проблем

“Нийгмийн Ардчилал” МЗХ-оос монгол орны өнцөг булан бүрт 3 Р хэлэлцүүлгийг зохион байгуулж, дүнгээ гаргалаа. Хэлэлцүүлгийн 3Р арга нь олон улсын төвшинд түгээмэл ашиглагддаг арга бөгөөд төр засаг, хувийн хэвшил, хэвлэл мэдээлэл, иргэний нийгмийн байгууллага бүр өөр өөрийн өнцгөөс асуудлыг хэрхэн харж байгааг судлаж, давхцлыг тодорхойлдог онцлогтой, PARTNERSHIP, PRIVATE, PUBLIC, гэсэн гурван үгийн товчлол юм. Монголд “3Р” аргачлалаар анхны судалгаа хийгдэж, дүнгээ нэгтгэлээ. Судалгаа шинжилгээний MMCG групп, Англи, Германы судалгааны институттэй хамтарсан баг тус судалгаан дээр ажиллаж, 13 төрлийн аргачлал ашиглаж, 37 мянган орчим залуусыг хамруулж чадсанаараа судалгааны үр дүн амьдрал илүү ойр баттай болж чадсан гэж залуус үзэж байна.

Судалгааны дүн доор дурдагдсан 10 төрлийн асуудал өнөөгийн залуусын хамгийн том проблем болж байна гэсэн дүн гарчээ.

Орон сууц /Эцэг эхийн гэр, хөлсний байр, халаасны өрөөнд амьдардаг/

Эрүүл мэнд /Уушиг, ходоод, элэг цөсний өвчлөл/

Ажил эрхлэлт /Мэргэжилгүй, мэргэжлээрээ ажиллах боломж бүрдээгүй, гэр бүлээ тэжээхийн тулд албан бус хөдөлмөр эрхэлдэг, нийгмийн даатгал, татварын дэвтэргүй/

Нийгмийн оролцоо /Зорилготой гэхдээ тууштай биш, бухимдалтай гэвч гаргаж илэрхийлдэггүй, нийгмийн амьдралд оролцохыг хүсдэг ч хандах газар байхгүй гэж үздэг/

Амьдрах орчин /Өөрийн өмчгүй, гар утас, yahoo ашигладаг, утаагаа амьсгалж, гол ус ширгэж байгаад санаа зовнидог/

Чөлөөт цаг /Чөлөөт цаг өнгөрүүлэх газар хомс байдаг тул баар, диско клубт ордог, шинэ кино үзэх, компьютер тоглох, билльярд сагс тоглох дуртай/

Боловсрол /Чанартай боловсрол эзэмшихийг хүсдэг ч санхүүгийн боломжгүй, гадаадад суралцахыг мөрөөддөг/

Тээвэрийн хэрэгсэл /Том оврын болон микро автобус, хувийн машинтай болохыг хүсдэг/

Сарын дундаж орлого /94.000-180.000 төгрөг, байнгын өр зээлтэй амьдардаг/

Гэр бүлийн байдал /ганц бие, гэрлэх боломж бүрдээгүй гэж үздэг/

Залуу нас хаана дуусч, хөгшрөлт хэдийд ирдэг вэ

Хэдэн настай хүнийг залуу гэдэг, хэдэн настайгаасаа хүн хөгшин тооцогддог вэ гэдэг талаар тогтосон нарийн зааг байдаггүй. Их Британийн Кентийн их сургуулийн эрдэмтэд энэ заагийн талаар Европын орнуудын 40 мянган иргэдийн дунд санал асуулга явуулжээ. Хүний бага залуу нас 35 насанд дуусч, ид нас нь энэ үеэс эхэлдэг гэж судалгаанд оролцогчдын олонх нь хариулжээ. Харин хүний хйиж бүтээх ид нас 35 наснаас эхлэн 23 жил үргэлжлээд 58 орчим насанд дуусдаг гэж олон хүн үздэг байна. Ихэнх хүмүүс энэ насны босгыг алхаад амьдралынхаа гурав дахь үе буюу өтөл насаа эхлүүлдэг аж. Хүйсээр нь ангилж үзвэл эмэгтэй хүний ид нас 33-56 насны хооронд байдаг гэсэн дүн гарчээ.

Кентийн их сургуулийн доктор Доменис Абрамс “Гэхдээ асуултад хэдэн настай, ямар үндэстний хүн хариулж байгаагаас олон зүйл шалтгаалдаг. Гэхдээ бидний гаргасан дундаж өндөр магадлалтай гэжээ”

Асуулгад оролцсон 15-24 насныхан хүний залуу насыг ердөө 29 гэж үздэг агаад хөгшрөлт 54 наснаа эхэлдэг гэсэн байна. Гэтэл өндөр настай тухайлбал 80-аас дээш насныхан хүний амьдралын мөчлөгийг 17-42, 42-67, 67 дээш гэж хуваан үздэг байна.

Португальчууд залуу нас 29 хүрээд дуусдаг гэж үзэж байхад, кипр хүмүүс 45 нас хүрээгүй бол залуу гэж үздэг гэнэ. Харин хөшрөлтийн тухайд португальчууд 51 наснаас хойш найдлага байхгүй гэж байхад бельгчүүд 67 наснаас хойш л хөгширч эхэлнэ хэмээн тооцдог аж.

Аль ч мөчлөгөөр авч үзсэн Европын хүн ам өтөлж байна гэж судлаачид дүгнэжээ. Өнгөрсөн жилийн байдлаар хүн амын 16 хувийг 65-аас дээш насныхан эзлэх болж, анх удаагаа 18 доош настнуудаас тооны хувьд илүү гарчээ.

Шилжих хөдөлгөөн хүүхдийн амьдралд судалгааны товч тайлан

Тус судалгаа нь хэрвээ шилжих хөдөлгөөнөөс үүдсэн нийгмийн асуудлуудыг зохистой шийдвэрлэхгүй бол 2015 он гэхэд Монголын бүх хүүхдийг боловсролд хамруулах зорилт хангагдахгүй байж болзошгүй гэж үзэж байна. Шилжиж явсан хийгээд ард нь үлдсэн өрхүүдийн дөрөвний нэгээс илүүгийн нь амьдралын нөхцөл хүнд байгаагаас тэдний хүүхдийн ирээдүй бүрхэг байна.

PDF-ээр харах

Ахмадууд залуусаас илvv аз жаргалтай

Хөгшчvvд залуусыг бодвол амьдралдаа сэтгэл хангалуун байдаг гэж АНУ-ын судлаачид vзэж байна. Ийм дvгнэлтийг тэд хvмvvстэй ганцаарчлан ярилцах замаар 1972 онд эхэлсэн олон жилийн судалгааны vр дvндээ vндэслэн хийжээ. Судалгаанд 18-88 насны 28 мянган хvн оролцсон байна. Эдгээр он жилvvдэд хvмvvсийн амьдралдаа сэтгэл хангалуун байгаа эсэх нь улс орны эдийн засгийн нөхцөл байдлаас хамаарч нэг бол огцом буурч, эсвэл өсч байв. Гэхдээ нэг vзvvлэлт энэ хугацаанд огт өөрчлөгдсөнгvй. Ахмад vеийн америкчууд залуу болон дунд насныхныг бодвол илvv аз жаргалтай гэдгээ илэрхийлжээ. Цагаан арьст америкчууд болон чинээлэг иргэд африк гаралтай америкчууд болон ядуучуудыг бодвол амьдралдаа сэтгэл хангалуун байжээ. Гэхдээ судалгаанаас vзвэл нас ахих тусам энэ ялгаа бvрэн арилж байна.
Ахмад настнуудын хувьд юм бvхэн санаснаар болдоггvй аж. Юун тvрvvнд энэ нь эрvvл мэнд, ойр дотныхон болон найз нөхдөө алдах асуудалтай холбоотой юм. Гэхдээ ахмад настнууд залуучуудыг бодвол байгаа бvхэндээ сэтгэл хангалуун байдаг. Социологичдын vзэж буйгаар тэд сэтгэл санааны тааламж авч чаддаг байна. Залуучууд амьдралаас ихийг хvсэн хvлээдэг учир гутрах явдал багагvй тохиолддог. Өндөр настнууд амьдралын туршлагын хэрээр том зорилт тавьдаггvй, амьдралтай эвлэрэхэд бэлэн байдаг. Жишээ нь тэд Нобелийн шагнал хvртэлгvй бvхий л амьдралдаа сургуулийн багш байсан vнэнийг тавилуун хvлээж авдаг юм.
Амьдралд сэтгэл хангалуун байхад нь өндөр настнуудад олон нийтийн vйл ажиллагаанд оролцох явдал тус дэм болдог байна. 57-85 насны хvмvvсийн 75 хувь нь долоо хоногт дор хаяж нэг удаа нийгмийн чиглэлтэй арга хэмжээнд оролцох, сvмд залбирал vйлдэх, сонирхлын клубт хамрагдах, хvмvvст тусалдаг байна. Yзэл бодол нэгтэй хvмvvстэй харилцах, өөрийгөө бусдад хэрэгтэй гэдгээ мэдэрдэг нь ахмадуудын амьдралыг утга учиртай болгож, илvv аз жаргал авчирдаг гэж социологичид дvгнэжээ.

БУРХАН БУУРЛУУД /ЗУРАГЛАЛ/