Социологич Н.Хавхын намтар, уран бүтээл

Монголд социологийн шинжлэх ухаан үүсэн бий болох, хөгжих, судалгааны чиглэл, онол арга зүйн хандлага төлөвшихөд үнэлж баршгүй хувь нэмэр оруулсан хүн бол доктор, профессор Н.Хавх юм. Социологийн судалгааны арга техник, тодорхой шинжилгээ, нийгмийн гүн ухаан, төв үзэл, монгол хүний менталитет, залуучуудын социологи зэрэг практик болон онолын хөгжлийг түүний ном зохиол, үзэл баримтлалгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй билээ. Ингээд Монголын социологийн болон философийн шинжлэх ухааны томоохон төлөөлөгч, нийгмийн сэтгэгч Н.Хавхын намтар, уран бүтээл, эрдмийн их ажлыг танилцуулж байна.
Овог нэр: Нацаг Хавх
Төгссөн сургууль:Москвагийн Улсын их сургууль
Мэргэжил:Социологич, философийн багш
Эрдмийн зэрэг, цол: Доктор, профессор
Албан тушаал:Буддын болон Монголын соёлын сургалт судалгааны төвийн эрхлэгч, МУИС, НШУС-ийн багш
Шагнал: ШУ-ны гавьяат зүтгэлтэн
Ажилласан байдал: 1971-1974 МУИС, НУФ-д, социологийн тэнхмийн лаборатори, ЭША.
1974-1976 Мөн лабораторид эрхлэгч.
1976-1981 НУФ-ийн Марксист-Ленинист философийн тэнхмид багш.
1981-1987 НУФ-ийн декан.
1985-1987 МАХН-ын ТХ-ны ШУБЭХХ-ийн зааварлагч.
1987-1991 БНМАУ-ын ЗХУ-д суугаа ЭСЯ-ны II-р нарийн бичгийн дарга
1991-1993 МУИС, НУФ, философийн тэнхмийн багш
1993-1998 МУИС, НУФ, философийн тэнхмийн эрхлэгч.
1998- одоо МУИС Буддын болон Монголын соёлын сургалт судалгааны төвийн эрхлэгч, МУИС, НШУС, Философийн тэнхмийн багш.
Судалгааны чиглэл: Өрнө дорны сонгодог гүн ухааны арга зүй, Сурган сэтгэл судлал, Буддизм, Монголчуудын уламжлалт ухаан

Ном, товхимол
1.Социологийн тодорхой шинжилгээ УБ.1975 , 3,6 хх,
2.Патриотическое интернациональные воспитание студенческой молодёжи М.1973 г, 1.5 хх,
3.Социологийн тодорхой судалгааны арга техник УБ.1990 , 5 хх, С.Норовсамбуу нарын хамт
4.Философийн үндсүүд УБ.1982, , Хамтын бүтээл
5.Социологийн судалгааны үндсэн аргууд УБ.1993, 2005 он, 3 хх, Хамтын бүтээл
6.Монголчуудын соёл иргэншлийн гүн ухаан УБ.1995, монгол бичгээр, Өвөр Монгол 1997 , 10 хх,
7.Нийгмийн гүн ухаан УБ.1996 он, 15.5 хх,
8.Нийгмйн гүн ухаан /засварласан
9. дахин хэвлэл/ УБ.1997 он, 17 хх,
10.Боловсролын гүн ухаан УБ.1998 он, 7 хх,
11.Монголын нийгмйн гүн ухаан УБ.2000 он, 15 хх,
12.Монголын нүүдлийн мал аж ахуйн гүн ухаан УБ.2000 он, 12 хх,
13.Буддын гүн ухааны агуулгын харьцуулсан тайлбар УБ.2003, I дэвтэр, 39 хх,
14.Соёл иргэншлийн онол. УБ.2004, II дэвтэр, 44 хх,
15.Монголчуудын нүүдлийн соёл иргэншлийн гүн ухаан УБ.2005, III дэвтэр, 44 хх,
16.Эзэн Чингис хаан, хүн төрөлхтний түүхэнд түүний гүйцэтгэсэн үүрэг УБ.2004, 5.5 хх,
17.Монгол төрийн бодлогын арга зүй, онол, үзэл баримтлалын үндсэн чиглэл УБ.2003, 4.5 хх, Х.Цолмонгийн хамт
18.Оюутан залуучуудын нийгмийн харилцааны гүн ухааны агуулга УБ.2002, 11.2 хх,
19.Социологи. Монголын нийгмийн гүн ухааны зарим чиглэлүүд. УБ.,2005, IV дэвтэр, 41.5 х.х,
20.Буддын сурган, сэтгэл судлал. Хүмүүжлийн гүн ухаан. УБ.,2006, V дэвтэр, 39.7 х.х,

Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
1.Патриотическое интернациональное воспитание студентов в вузах МНР.В.об. Патриотическое и интернациональное воспитание студентов Современная высшая школа М.1979 г, 0,3 хх, Ү.Нямдоржийн хамт
2.Оюутны хамт олныг судлахад социологийн тодорхой шинжилгээний зарим аргыг хэрэглэх нь -/МУИС-ийн ЭШБ/ 1972. ¹39, ,
3.Оюутны хамт олныг судлахад социометрийн аргыг хэрэглэх нь- /Дээд сургуулийн сурган хүмүүжүүлэх зүйн асуудал/, 0,3 хх,
4.Оюутны сурган хүмүүжүүлэх үйл ажиллагааг судлахад социологийн судалгааны аргыг хэрэглэх нь /Дээд сургуулийн сурган хүмүүжүүлэх арга зүй/ УБ.1976, 0,3 хх,
5.Оюутны хөдөлмөрийн хүмүүжлийн асуудлаар явуулсан судалгааны дүн /Оюутан залуучуудын хөдөлмөрийн хүмүүжил/ УБ.1997, 0,3 хх,
6.Оюутан залуусын эрхийн хүмүүжил ба социологийн судалгаа /МАХН-ын XVII их хурал. Хдөдөлмөрчдийн эрхийн хүмүүжлийг дээшлүүлэх асуудал/ УБ.1979, 0,3 хх,
7.Оюутны бие даасан ажлыг төвлөвлөх, удирдах асуудал /МУИС-ийн ЭШБ/ 1977, 0,3 хх,
8.Сургалт, хүмүүжил социологийн судалгаа /Залуучуудын үнэн/ УБ.1973..04.29, 0,3 хх,
9.Оюутны хамт олныг хүмүүжүүлэх нөлөө /Залуучуудын үнэн/ УБ.1978, 0,3 хх,
10.Оюутны мэдлэгийг дүгнэхэд /Үнэн/ УБ.1981.01.01, 0,3 хх,
11.Залуучуудын онцлогийг судлах асуудалд /ШУА-ийн ЭШБ/, 0,3 хх,
12.Оюутны сургалт хүмүүжлийн асуудлаар явуулсан судалгааны зарим дүн /МУИС-ийн ЭШБ/ УБ.1982. ¹1, 0,3 хх,
13.Азийг зорьсон хүн төрөлхтөн /Бодрол бясалгал сэтгүүл/ УБ.1991. ¹6, 0,3 хх,
14.Нийгмийн хөгжлийн зүй тогтлыг тайлбарлахад өрнө, дорны диалектикийн ач холбогдол /Бодрол бясалгал сэтгүүл/ УБ.1992.¹3, 0,3 хх,
15.Монголын нийгмийг өөрчлөн байгуулахад өрнө, дорны онцлогийн учир холбогдол /Бодрол бясалгал сэтгүүл/ УБ.1992.¹6 , 0,3 хх,
16.Нүүдэлчдийн соёл иргэншлийн тухай эргэцүүлэл /Бодрол бясалгал сэтгүүл/ УБ.1992.¹7, 0,3 хх,
17.Гумилевийн онолын арга, арга зүйн ач холбогдол /Гүн ухаан нийгмийн сэтгэлгээ/ УБ.1993.¹2, 0,3 хх,
18.Ерөнхийлөгчийн засаглал нь өлзийтэй /Шинэ хөдөө сонин/ УБ.1991.¹31, 0,3 хх,
19.Соёл иргэншлийн дэлхийн төвийн хөгжлийн диалектик /ШУА-ийн мэдээ/ УБ.1993.¹1, 0,3 хх,
20.Байгаль цаг агаар нь зааж өгнө /Засгийн газрын мэдээ/ УБ.1993.¹46, 0,3 хх,
21.Өрнө, дорны харилцааны гүн ухааны асуудал /МУИС-ийн ЭШБ/ нийгмийн ухаан ¹2. 115.1996, 1 хх,
22.Социологийн шинжлэх ухааны хөгжилтөөс /Ухуулагч/ УБ.1974.¹12, 0,3 хх,
23.Чөлөөт цаг. Социологийн судалгаа /Үнэн/ УБ.1975.¹15, 0,3 хх,
24.Марксист социологийн бүтэц /Ухуулагч/ УБ.1973.03.04, 0,3 хх,
25.Соёл иргэншлийн онолын тухай /Монголын залуучууд/ УБ.1993.¹35, 0,3 хх,
26.Соёл иргэншлийн онолын тухай /Монголын залуучууд/ УБ.1993.¹40, 0,3 хх,
27.Соёл иргэншлийн онолын тухай /Монголын залуучууд/ УБ.1993.¹3, 0,3 хх,
28.Нөхрийн түшиг ухааных, эхнэрийн халамж сэтгэлийнх /ЭГМ/ УБ.1994.¹57, 0,3 хх,
29.Эр хүнд оюун санааны, эм хүнд сэтгэл санаа-ны баялагийг байгаль заяажээ /Хос мөр/ УБ.1994.¹1, 0,3 хх,
30.Монголчуудын соёл иргэншлийн уламжлал, шинэчлэлийн харилцааны асуудал /Монголч эрдэмтдийн олон улсын бага хурал/ Илтгэлийн товчоо. Шинэ Дели 1995, 0,3 хх,
31.Монголын нийгмийн хөгжлийн онолын тухайд /ЗГМ/ 1995.¹45, Соёл иргэншлийн онолын тухайд /Монголын залуучууд/ 1995.¹1, 0,3 хх,
32.Монголын нийгмийн хөгжлийн онолын тухайд /ЗГМ/ 1995.¹49, Соёл иргэншлийн онолын тухайд /Монголын залуучууд/ 1995.¹3, 0,3 хх,
33.Өрнө, дорны соёлын харилцаа нөлөөлөл /Дэлхийн монголч эрдэмтдийн хурал/-ийн эмхэтгэл 1996.¹7, 1,5 хх,
34.Нийгмийн хөгжлийн улиран дэвших зүй тогтол /Докторын зэрэг горилсон бүтээлийн хураангуй/ УБ.1993, 1,5 хх,
35.Оюутны хамт олны нийтлэг ба тухайлсан харилцааны асуудал /Дэд докторын зэрэг горилсон бүтээл/ Автореферат. УБ.1984, 1,0 хх,
36.Нүүдэл, суурьшлын соёл иргэншил ба хүүхэд ”Хүүхэд, хөгжил, хамгаалал” Онол практикийн бага хурал УБ.1995, 0,3 хх,
37.Нийгмийн амьдрал ба төв үзлийн арга зүй /Ардын эрх/ 1995.10.04, 0,5 хх,
38.Төв үзэл, ардчилал хоёр нь /ЗГМ/ 1996.01.31 ¹22, 0,5 хх,
39.Нийгмийн амьдралыг тайлбарлахад төв үзлийн практик ач холбогдол. Соёл иргэншлийн онолын тухайд /Бодрол бясалгал сэтгүүл/ УБ.1995.¹4, 1 хх,
40.Монголын нийгмийн амьдралыг задлан шинжлэхэд төв үзлийн арга зүйн ач холбогдол /Төв үзэл ба намын бодлогын үйл ажиллагаа/ Баруун-Урт 1995, 0,4 хх,
41.Монгол хүний төрхийг судлах диалектик арга зүй /Монгол хүн судлал/ УБ.1995, 1,0 хх,
42.Төв үзэл судлах хөтөлбөр ¹1 /Үнэн/ 1996.¹5, 0,5 хх,
43.Төв үзэл судлах хөтөлбөр ¹1 /Үнэн/ 1996.¹52, 0,5 хх,
44.Төв үзэл судлах хөтөлбөр ¹1 /Үнэн/ 1996.¹54, 0,4 хх,
45.Төвд тэмүүлэхээсээ төвөөс зугатах нь /Бодлын солбицол/ 1995, 0,4 хх,
46.Өндөр гэгээний шашин төрийн үйлсийг гүн ухааны үүднээс авч үзэх нь /Дэлхийн монгол судлал, мэдээ/ 1996, 0,5 хх,
47.Монголын ийгмийн хөгжлийн үзэл баримтлал ба арга, билгийн сэтгэлгээ /МУИС-ийн ЭШБ/ 1997.¹3, 0,8 хх,
48.Нийгмийн шинжлэх ухаанд нүүрлэсэн хямрал /ЗГМ/ 1996.10.08 ¹192, 0,5 хх,
49.Философский подход к изучению шаманизм. Центрально-азиатский шаманизм. Философские, исторические, религиозные аспекты. Улан-Үде. 1996, 0.33 хх,
50.Монголын уламжлалт соёл үүсэх, төлөвших байгаль, газар зүйн нөхцөл /Монголын соёлын түүх/ номонд УБ.1990, 1 хх,
51.Монголын уламжлалт соёл үүсэх, төлөвших байгаль, газар зүйн нөхцөл /Монголын соёлын түүх/ номонд УБ.1999, 1,5 хх,
52.Бүжгийн гүн ухаан /МУИС-ийн ЭШБ/ 1997.¹3, 0,2 хх,
53.Обновление традиционного монгольского государственного строя и его сегоднящее состояние /Х.Цолмонгийн хамт/ Илтгэлүүдийн товчоо. Дэлхийн монголч эрдэмтдийн VII бага хурал, 0.2 хх,
54.Монголчуудын соёл иргэншлийн уламжлал /англиар/ Монгол судлалын дэлхийн бага хурал. Шинэ Дели 1995, 0.1 хх,
55.Бурхан багшийн сургаалын зарчмын утга санааг арга, билгийн үүднээс тайлбарлахыг оролдсон нь /Буддын судлал/ цуврал ¹1 УБ.1998, 0.1 хх,
56.Монголын философи, социологийн өнөөгийн байдал, тулгамдсан асуудал /МУИС-ийн ЭШБ/ ¹133, 1.5 хх, В.Отгоннасан, Г.Чулуунбаатар
57.Буддын гүн ухаан хийгээд хөгжлийн шалгуурын асуудал /МУИС-ийн ЭШБ/ 1996.¹01.133, 1 хх,
58.Монголын нүүдлийн соёл иргэншлийн гүн ухааны тухайд МУИС-ийн ЭШБ/ 1996.¹01.133 , 0.5 хх,
59.Монгол улсын тусгаар тогтнол, үндэсний нэгдлийн талаархи Т.Намнансүрэнгийн үзлийг гүн ухааны үүднээс авч үзэх нь /Богд хаант Монгол улсын анхны ерөнхий сайд сайн ноён хаан Төгс-Очирын Намнансүрэн/ УБ.1998, 0,5 хх,
60.Шүтэн барилдлагааны түвшин, хөгжлийн гол үзүүлэлт. Соёл иргэншил, гүн ухаан, хөгжил УБ.1998, 0.5 хх,
61.Боловсролын салбарыг шинэчлэхийн гүн ухааны учир холбогдол “Монгол улс” 1999.¹2, 2 хх,
62.Овгоо тогтоох, ургын бичгээ хөтлөх тухайд /Өнөөдөр/ 1999.6, 0.3 хх,
63.Засаг төрийн хямрал түүнээс гарах арга зам /Үнэн/ 1999.6, 0.2 хх,
64.Нүүдлийн хийгээд суурин эдийн засгийг зэрэгцүүлэн хөгжүүлэх тухай /англи/, /Нүүдэлчин сонин/ 1999.¹3, 0.1 хх,
65.Монголчуудын соёлыг судлах гүн ухааны арга зүй. /Манай монгол сэтгүүл/ 1999.¹4, МУИС-ийн ЭШБ /монгол судлал/ 1999.¹15, 1 хх,
66.Таван махбодын тухай дорно дахины сургаалыг арга, билгийн үүднээс эдүгээшүүлэн тайлбарлах нь /Манай монгол сэтгүүл/ 2000.¹4, 2 хх,
67.Шүтэн барилдсан арга, билиг /Үнэн/ 1966.3.18.¹31, 0.5 хх,
68.Уламжлалаа умартваас бутран доройтно, шинэчлэлээ умартваас сульдан доройтно /Өнөөдөр/ ¹41, 0.2 хх,
69.Гүн ухаан, социологи хоёрын холбоо хамаарлын тухайд /НУФ, Социологи сэтгүүл/ 2003, 2 хх,
70.Төрийн түшээ хүний шинж төрх /Үнэн/, 0,2 хх,
71.Намд буюу намын шүүлтүүрт гарч ирсэн хүнд нь саналаа өгөх нь зөв /Үнэн/, 0,3 хх,
72.Хүн төрөлхтөний түүхэнд Чингисийн Монгол эерэг үүрэг гүйцэтгэсэн эсэхийн тухайд /Манай монгол сэтгүүл/ 2002.¹1-2, Чингис судлал ба түүхийн дурсгал. УБ.2003, 2.5 хх,
73.Монголчуудын газар эзэмших уламжлалт тогтолцоо хийгээд нүүдлийн соёл иргэншил /Фиолсофи, шашин судлал/ 2002.¹185/12/, 1,5,
74.Мал сүрэг, билчээр хоёрын гүн ухааны шүтэлцээ /Nomadic/ сэтгүүл 2002.¹3, 0.2 хх,
75.Сүргийн бүтэц дэхь шалгарал хийгээд дөрвөн улирал билчээр /Nomadic/ сэтгүүл 2001.¹5, 0.3 хх,
76.Сүргийн бүтэц дэхь шалгарал хийгээд чоно боохой /Nomadic/ сэтгүүл 2002.¹4, 0.5 хх,
77.Монголчуудын мал аж ахуйн уламжлалт ухаан, түүнийг шинэчлэх асуудал. Олон улсын монголч эрдэмтдийн VIII их хурлын илтгэлийн товчлол. УБ., 0.2 хх,
78.Монгол хүний төрхийг судлах диалектик арга зүй /Монгол хүн судлал/ тэргүүн дэвтэр, УБ.1995, 2 хх,
79.Хот айлын тогтолцоо хийгээд монголын нийгэмд түүний гүйцэтгэх үүрэг /Монголын нууц товчоо, монголын соёл/ хэмээх олон улсын хурлын илтгэлийн товчоо. ӨМБС, 2001.8, 0,3 хх
80.Монголчуудын уламжлалт соёлын учир, түүнийг шинэчлэх арга зам /Монгол ёс заншлын өнөөгийн тулгамдсан асуудал/ Дархан. 2000, 0.3 хх,
81.Монгол орны газар зүйн орчин хийгээд нүүдлийн мал аж ахуй хоёрын харилцааны гүн ухааны агуулга. /Нүүдлийн мал аж ахуй ба билчээрийн олон улсын хурлын илтгэлийн эмхэтгэл/ УБ.1999, 0.2 хх,
82.Монголын нийгмийн хөгжлийн үзэл баримтлал хийгээд арга, билгийн сэтгэлгээ /МУИС. НУФ. ЭШБ/ 1997.¹3, 2 хх,
83.Х.Н Гумилёвын онолын арга зүйн ач холбогдол - Гүн ухаан нийгмийн сэтгэлгээ “ сэтгүүл 1993 ¹ 1, 1.5 хх,
84.Монголын нүүдлийн соёл иргэншлийн гүн ухаан /МУИС. НУФ. ЭШБ/ 1997.¹3, 1.5 хх,
85.Буддын гүн ухаан хийгээд хөгжлийн шалгарлын асуудал /МУИС. НУФ. ЭШБ/ 1997.¹3, 1.5 хх,
86.Монголын төрийн уламжлалын шинэчлэл, өнөөгийн байдал /илтгэл өгүүллийн товчоо/ Олон улсын монголч эрдэмтдийн VII их хурал, 0.3 хх,
87.Бурхан багшийн зарим нэг утга санааг арга, билгийн үүднээс тайлбарлахыг оролдсон минь /МУИС, Буддын судлал/ УБ.1998, 1.5 хх,
88.Нүүдлийн эдийн засгийн уламжлал, шинэчлэл /англиар/ УБ.2000, 0.2 хх,
89.Мал сүрэг, билчээр хоёрын гүн ухааны агуулга /МУИС, МХСС. ЭШБ/ 2003, боть/144/, 2 хх,
90.Монголчуудын уламжлалт сэтгэлгээний гүн ухааны агуулга. Соёл иргэншлийн диалектик /англиар/ УБ.2001, 0.3 хх,
91.Ялах, ялагдахын зовлонгийн тухайд /Эрдэнийн түлхүүр/ 2001. ¹15,6,7,8,9,10,11, 0.5хх,
92.Махбодын сургаалын гүн ухааны агуулга /Эрдэнийн түлхүүр/ 2001.¹12, 2002.¹1,2,3,4,5, 0,5 хх,
93.Нагаржунайн 8 үгүйсгэлийн гүн ухааны тайлбар /Эрдэнийн түлхүүр/ 2002.¹6, 0,5 хх,
94.Үгүйсгэл тус бүрийг задлан ойлгохын учир /Эрдэнийн түлхүүр/ 2002.¹7, 0.5 хх,
95.Хөгжилд үгүйсгэлүүдийн гүйцэтгэх үүргийн тухай /Эрдэнийн түлхүүр/ 2002.¹8,9, 0.5хх,
96.Түрдэхүйн диалектик /Эрдэнийн түлхүүр/ 2002.¹11,12; 2003.¹2 , 0.5хх,
97.Сүргийн бүтэц дэх шалгарал хийгээд дөрвөн улирал, билчээр. Nomadic сэтгүүл, 2002 оны ¹5, 0.5 хх,
98.Сүргийн бүтэц дэх шалгарал хийгээд говь, хангай, хээр. Nomadic сэтгүүл, 2002 оны ¹4, 0.4 хх,
99.Гүн ухаан, социологи хоёрын холбоо хамаарлын тухай. МУИС, НШУС, “Социологи” сэтгүүл. 2003 оны ¹2, 2 хх,
100.Хүн төрөлхтний түүхэнд Чингисийн монгол эерэг үүрэг гүйцэтгэсэн эсэх тухайд. “Манай монгол” сэтгүүл. 2002 оны 1-2, 2 хх,
101.Монголчуудын газар эзэмших уламжлалт тогтолцоо хийгээд нүүдлийн соёл иргэншил. - “Философи, шашин судлал” сэтгүүл. 2002 оны ¹12, 1.5 хх,
102.Хот айлын тогтолцоо хийгээд монголын нийгэмд түүний гүйцэтгэсэн үүрэг. “Үндэсний монгол судлал” 2003 оны ¹1, 2 хх,
103.Байгалийн шалгарлын хууль хийгээд монголчуудын мал маллах уламжлалт ухаан. “Үндэсний монгол судлал” 2003 оны ¹2, 1.5 хх,
104.Түрдэхүйн диалектик. “Эрдэнийн түлхүүр” сонин. 2003 оны ¹2 , 0.5 хх,
105.Байгалын шалгарлын хууль хийгээд монголчуудын мал маллах уламжлалт ухаан. “Үндэсний монгол судлал”. 2003 оны ¹2, 0.5 хх,
106.Хот айлын тогтолцоо хийгээд монголын уламжлалт нийгэмд түүний гүйцэтгэх үүрэг. “Ойрад судлал”. Шинжан-Уйгарын өөртөө засах орны Их сургуулийн сэтгүүл. 2004 оны ¹2 (51), 1.5 хх,
107.Шинжан-Уйгарын монголчууд нүүдэл суурьшлын заагт. Үндэсний монгол судлал. 2004 оны ¹3, 1 хх,
108.Мал сүрэг, билчээр хоёрын гүн ухааны харилцааны агуулга. Өвөр Монгол. Шинжаны “Мал аж ахуй” сэтгүүл, 2005 оны 2-р хугацаа, 2 хх,
109.Монгол хүний унаган төрх шинэчлэгдэх зүй тогтол. Манай Монгол. 2005 ¹2, 2 хх,
110.Байгалийн шалгаралын хууль хийгээд бэлчээрийн мал маллах монголчуудын уламжлалт ухаан. БНХАУ, ӨМӨЗО, илтгэлийн товчоо. 286-289 дэх тал, 1.5 хх,
111.Монгол улсын тусгаар тогтнолын талаар монголын бүх ард түмний санал хураалт, түүний түүхэн ач холбогдол. - “Монгол улсын тусгаар тогтнолын төлөө бүх ард түмний санал хураалт явуулсны 60 жилийн ойд. (товхимол) УБ.,2005. 13-25 дахь тал, 2 хх,
112.Нисваанисийн сэтгэл зүйн агуулгын тухай. МУИС, МХСС “Монгол судлал” сэтгүүл, 2005 (XXV), 153-162 дахь тал, 1.5 хх,
113.Монгол угсаатны түүхэнд Чингисийн монгол дахин давтагдахыг үгүйсгэх аргагүй. “Улаанбаатар таймс” сонин. 2006.03.07, 1, 4-р нүүр, 2 хх,
114.Монголын эзэнт гүрний төрт ёс, түүний уламжлал, даяарчлал, МУИС, МХСС, “Монгол судлал” сэтгүүл. 2006, боть XXVI, 2 хх,
115.Шавь хүнд байх ёстой шинжийн тухай буддын гүн ухааны сургаал. МУИС, НШУС, “Философи, шашин судлал” сэтгүүл. 2006. 253. 125-131 дэх тал, 1.5 хх,
116.Номонд дурлах сэтгэлийг бясалгалаар бий болгох тухай буддын гүн ухааны сургаал. МУИС, НШУС, “Философи, шашин судлал” сэтгүүл. 2006. V., 1.5 хх,
117.Соёл судлалд төв хүрээний арга зүйн үүрэг. Соёл судлал, 2005, СУИС, 1 хх,
118.Соёл иргэншлийн арга зүйн үүрэг. Соёл судлал, 2006, СУИС, 1 хх,
119.Өнөөгийн хүмүүс сэтгэн бодох хамгийн муу хувилбартай. “Улаанбаатар таймс” сонин. 2006. 04 сар, 2 хх,