МУИС НШУС Социологи, Нийгмийн ажлын тэнхимийн тухай

Танилцуулга
Тус тэнхим нь 1991 оноос социологийн мэргэжлээр, 2000 оноос нийгмийн ажилтны чиглэлээр мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэж эхэлсэн бөгөөд бакалавр, магистр, докторын 3 шатны сургалт явуулдаг. Үүний зэрэгцээ социологи, нийгмийн ажлын мэргэжлээр сургалт явуулдаг их, дээд сургуулийн оюутан багш нарын дунд эрдэм шинжилгээ, онол практикийн бага хурлыг уламжлал болгон жил бүр зохион байгуулдаг. Мөн тус тэнхмийн хамт олон сургалтын үйл ажиллагаа явуулахын зэрэгцээ улс орны болон олон улсын чанартай захиалгат судалгаа, төсөл хэрэгжүүлж байдаг онцлогтой.

Манай тэнхимийн эрхэм зорилго: Социологи нийгмийн ажлын мэргэжлээр олон улсын стандартын шаардлагын төвшинг хангахуйц үндэсний боловсон хүчнийг бэлтгэх нь тус тэнхмийн хэтийн эрхэм зорилго мөн.
Салбарын өөрийн үнэлгээний тайлангаас үзэхэд социологич мэргэжлээр төгсөгчдийн гуравны хоёр нь төр захиргаа, их дээд сургууль, коллеж, судалгааны байгууллага, төрийн бус, олон нийтийн байгууллагад ажиллаж зарим нь гадаадын магитсрантурт элсэн суралцаж байна.

Нийгмийн ажлын мэргэжлээр төгсөгчдийн олонх нь /70 орчим хувь/ нь төрийн болон төрийн бус байгууллагад мэргэжлээрээ ажиллаж байна. Тухайлбал, төрийн нийгмийн хамгаалал, халамжийн салбар байгууллагуудад, орон нутгийн захиргаанд нийгмийн албанд, ЕБС-д нийгмийн ажилтны орон тоон дээр ажиллаж байгаа юм. Мөн нийгмийн үйлчилгээний чиглэлийн төрийн бус байгууллагад тодорхой хувь нь ажиллаж байгаа ба өөрсдийн санаачлагаар байгууллага үүсгэн амжилт гаргаж байгаа төгсөгчид ч бий.

Бүрэлдэхүүн
О.Мөнхбат
Тэнхмийн эрхлэгч, доктор (Ph.D), дэд профессор, Нийгмийн судалгааны хүрээлэнгийн захирал. Судалгааны үндсэн чиглэл: Нийгмийн бүтэц, давхраажлын асуудал, Социологийн түүх, онол, арга зүйн асуудал

С.Гомбо
Доктор (Ph.D), профессор. Судалгааны үндсэн чиглэл: Хөдөлмөрчдийн цагийн төсөв, чөлөөт цагийн ашиглалт, Нийгмийн шинэчлэлийн социологийн асуудал

Ш.Оюунханд
Доктор (Ph.D), дэд профессор. Судалгааны үндсэн чиглэл: Нийгэм дэх гаж үзэгдлийн социологийн асуудал

Т.Бүрэнжаргал
Доктор (Ph.D), дэд профессор. Судалгааны үндсэн чиглэл: Нийгмийн ажилтны ёс зүйн асуудал, Шилжилтийн үеийн нийгмийн бүтэц, Гэр бүлийн социологийн онол, арга зүй

Д.Мөнхтөр
Магистр, ахлах багш. Хот хөдөөгийн социологи, Шашны социологи, Социологийн арга зүй

Ц.Болд
Магистр, ахлах багш. Судалгааны үндсэн чиглэл: Социологийн судалгааны мэдээлэл боловсруулалтын арга зүйн асуудал, Шилжин ирэгсдийн социал асуудал

Д.Оюунцэцэг
Магистр, ахлах багш. Судалгааны үндсэн чиглэл: Тахир дутуу хүмүүстэй ажиллах нийгмийн ажил

Г.Түмэннаст
Магистр, багш. Судалгааны үндсэн чиглэл: Нийгмийн ажлын түүх, онолын асуудал, Өнөөгийн монголын нийгэм дэх гэмт хэргийн нөхцөл байдал

Ч.Тамир
Магистр, багш. Судалгааны үндсэн чиглэл: Пост социализмын орны нийгмийн бодлогын харьцуулсан шинжилгээ

С.Нарантуяа
Магистр, багш. Судалгааны үндсэн чиглэл: Нийгмийн зөрчилдөөн, түүнийг шийдвэрлэх арга замын асуудал

М.Батбаатар
Магистр, багш. Судалгааны үндсэн чиглэл: Хүн амын шилжилт хөдөлгөөн, Тоон ба чанарын судалгааны арга зүй, Эдийн засгийн социологи

З.Серик
Магистр, багш.

Ш.Оюунтуяа
Магистр, багш

Сургалт
Одоо тус тэнхим социологи-нийгмийн ажлын мэргэжлээр бакалавр, магистр, докторын гэсэн шаталсан сургалтыг явуулж байгаа бөгөөд бүрэлдэхүүний хувьд 12 багш, социологийн 100 гаруй, нийгмийн ажлын 120 орчим оюутан, 20 орчим магистрант, 10 орчим докторанттайгаар тус хоёр мэргэжлийн салбарт сургалт явуулж байна.

Бакалавр болон магистрын түвшинд сургалт явуулахдаа сургалтын хөтөлбөрийг өнөөгийн нийгмийн бодит хэрэгцээ, шаардлагатай уялдуулах бодлогыг баримталж ирсэн юм. Тухайлбал социологич мэргэжилтэн бэлтгэхдээ эдийн засаг, иргэний нийгэм, боловсрол, орон нутгийн хөгжил, удирдлагын зэрэг салбараар мэргэшүүлж байна.

Нийгмийн ажилтан бэлтгэхдээ гэр бүл, хүүхэд хөгжил хамгаалал, нийгмийн халамжийн үйлчилгээ, гаж зан үйлтэнтэй ажиллах /хүмүүжлийн доголдолтой, гэмт хэрэгтэн, биеэ үнэлэгч, мансуурах/ тахир дутуу иргэдийн хамгаалал, ядуурал, шилжин ирэгсэдтэй ажиллах зэрэг салбараар мэргэшүүлэх зорилтыг дэвшүүлэн ажиллаж ирлээ.

Тус салбарыг төгсч буй оюутнууд суралцах хугацаандаа хот хөдөөд хийгддэг социологийн судалгаануудад 2-3 удаа биечлэн оролцож практик дадлага эзэмшдэг онцлогтой.

Социологийн тэнхим нь судалгааны арга зүй аргачлалыг эзэмшсэн мэргэжлийн боловсон хүчний зэрэгцээгээр судалгааны анхдагч мэдээллийг боловсруулах дэлхийн стандартад нийцсэн SPSS, STATISTICA програм хангамж бүхий лабораторитой. Мөн Социологи Нийгмийн ажлын салбарын оюутнуудад зориулан Германы Хамтын ажиллагааны нийгэмлэгийн дэмжлэгтэйгээр Социологи Нийгмийн ажлын сургалтын лаборатори тохижуулаад байна.

Эрдэм шинжилгээ
Социологи-Нийгмийн ажлын тэнхмийн багш нарын эрдэм судлалын ажлын чиглэлийг авч үзвэл нийгмийн ялгарал, давхраажил, чөлөөт цаг, амьдралын хэв маяг, нийгмийн гаж үзэгдэл, гэмт хэрэг, иргэдийн улс төрийн оролцоо, ядуурал, шилжих хөдөлгөөн зэрэг Монголын нийгэмд тулгамдсан олон асуудлуудыг хамарч байна.

Тэнхмийн хүрээнд "Монгол дахь нийгэм, улс төр, эдийн засгийн шинэчлэлийн социологийн асуудлууд" сэдвээр /2002-2006/ шинжлэх ухаан, технологийн төсөл хэрэгжүүлж байна. Энэ төслийн хүрээнд жил бүр хот, хөдөөд социологийн давтсан судалгаа хийж, нэгтгэн дүгнэдэг.

Урьд нь 1996-2000 онд "Монголын нийгмийн бүтцийн дотоод ялгарлын социологийн асуудал" сэдвээр мөн ШУТ-ийн төсөл хэрэгжүүлсэн тайлан улсын бүртгэлийн 2001-00032 дугаартай (50 хуудас) ШУТМТКорпорацид хадгалагдаж байгаа болно.

Тэнхмийн хамт олны болон багш нарын хийж гүйцэтгэсэн судалгааны ажлууд
Улс орны шинжтэй:
* Монгол Улсын ШУБЯ-ны захиалгаар "МОНГОЛЫН НИЙГМИЙН ДАВХРААЖИЛТ, ТӨЛӨВ БАЙДАЛ, ЧИГ ХАНДЛАГА" 1993-1998 онд хэрэгжсэн суурь судалгаа. /түүвэр 3000 хүн/
* Монгол Улсын Гэгээрлийн Яамны захиалгаар "МОНГОЛЫН НИЙГМИЙН ДОТООД Ялгарал" 1998-2001 он. /түүвэр 1500 хүн/
* Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын захиалгаар "ЕРӨНХИЙЛӨГЧИЙН СОНГУУЛЬ-ОНСБ" 1997 он. /түүвэр 1500 хүн/
* Монголын Хэвлэлийн Хүрээлэнгийн захиалгаар "ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЛИЙН ХЭРЭГСЭЛ БА ОНСБ" 1999 он. /түүвэр 350 хүн/
* Нийслэлийн засаг даргын дэргэдэх "Залуучуудын асуудал эрхэлсэн тасаг-ийн захиалгаар "НИЙСЛЭЛИЙН ЗАЛУУЧУУДЫН ХӨДӨЛМӨР ЭРХЛЭЛТ" 1995 он. /түүвэр 400 хүн/
* ЦЕГ-ын захиалгаар "НИЙГЭМ ДЭХ ГАЖ ҮЗЭГДЭЛ, ТҮҮНТЭЙ ТЭМЦЭХ АРГА ЗАМ" сэдэвт судалгаа 1995 он. /түүвэр 500 хүн/
* ЭМНХЯамны захиалгаар "ТАХИР ДУТУУ ХҮМҮҮСИЙН НИЙГМИЙН АСУУДАЛ" 1999 он. /түүвэр 1000 хүн/
* МУИС-ийн захиалгаар "ХӨДӨӨГИЙН ЗАЛУУ ГЭР БҮЛИЙН ОНЦЛОГ, ТУЛГАМДСАН АСУУДЛУУД" сэдэвт чанарын судалгаа. /түүвэр 400 хүн/
* УИХ-ЫН 2000 ОНЫ СОНГУУЛЬ" төслийн хүрээнд хот хөдөөгийн сонгогчдын дунд анкет ба утасны судалгаа, ажиглалт, сорилын аргуудыг ашиглаж сонгогчдын электон зан үйлийн талаар иж бүрэн судалгааг хэрэгжүүллээ.

Олон улсын чанартай:
* Японы Асахи сонины газартай хамтран явуулсан "МОНГОЛЫН АРД ОЛНЫ САНАЛ БОДОЛ" 1991-1992 он. /түүвэр 1094 хүн/
* Японы судалгааны төвийн захиалгаар /JRC/ захиалгаар "Хэлний тархалт" 1998 он. /түүвэр 1000 хүн/
* Японы судалгааны төвийн захиалгаар /JRC/ захиалгаар "БОЛОВСОН ХҮЧНИЙ СУДАЛГАА" 1997 он. /түүвэр 450 хүн/
* АНУ-ын Баренц групп, ТӨХ-ны захиалгаар "ӨМЧ ХУВЬЧЛАЛ БА ОНСБ" /түүвэр 1000 хүн/
* МННХ. Соросын сангийн захиалгаар "СЭТГҮҮЛЧИЙН МЭРГЭЖИЛ, НИЙГМИЙН БАЙДАЛ" 1997 он. /түүвэр 450 хүн/
* UNDP-ийн Монгол дахь салбарын захиалгаар "НОГООН ХУВЬСГАЛ ХӨТӨЛБӨРИЙН ХЭРЭГЖИЛТ" сэдэвт судалгаа 1999 он. /түүвэр 400 хүн/
* НҮБ-ын "Хөгжлийн хөтөлбөр"-ийн захиалгаар "СОНИНЫ НИЙТЛЭЛ БА ОНСБ" 1999 он. /түүвэр 400 хүн/

Гадаад харилцаа
* Өмнөд Солонгос Сөүлийн Их Сургууль
* Япон улсын Аyoma Gaikuin Их Сургууль
* Унгар улсын Төв Европын Их Сургууль
* 2001 оноос ХБНГУ-ын Мюнстер хотын Нийгмийн ажлын дээд сургуультай хамтран "Нийгмийн ажлын бакалаврын сургалтын хөтөлбөрийг боловсронгуй болгох нь" төслийг хэрэгжүүлсэн. 2006 оноос эхлэн "Нийгмийн ажлын магистрын сургалтын хөтөлбөрийг боловсронгуй болгох нь" төслийг хэрэгжүүлж байна.

Тэнхмийн багш нарын ном, бүтээл хэвлүүлсэн байдал
* Социологийн судалгааны үндсэн аргууд. Ред В.Отгоннасан
* Нийгмийн социаль бүтцийн социологи. О.Мөнхбат(Ph.D)
* Олон нийтийн санал бодлын социологи Д.Оюунцэцэг
* Олон нийтийн санал бодол бүрэлдэх механизм. В.Отгоннасан (Ph.D)
* Монголын нийгмийн давхраажил, ХХ зуун: хөгжил, хандлага. Х.Гүндсамбуу. (Sc.D)
* Нийгмийн девиаци ба амиа хорлохуй. Ш.Оюунханд (Ph.D)
* Гэр бүлийн социологи. Т.Бүрэнжаргал (Ph.D)
* Нийгмийн ажлын сургалтын гарын авлага. Ш.Оюунханд (Ph.D)
* Социологи сэтгүүлийн 1, 2, 3, 4, 5, 6-р дугаар
* Социологийн ажилбар И.Руденко Орос хэлнээс хөрвүүлсэн С.Нарантуяа, Н.Болормаа
* Нийгмийн ажлын ёс зүй Т.Бүрэнжаргал (Ph.D)
* Political paper Ch.Tamir
* The Social structure and stratification. In South Korea: from past to present. O.Munkhbat
* Социологийн онол, сонгодог хийгээд орчин үе. О.Мөнхбат (Ph.D)
* Нийгмийн ажлын түүх. Г.Түмэннаст